اگر تا به حال تجربه سنگ كليه داشته‌ايد، مطمئنا خيلي خوب آن را به ياد مي‌آوريد! درد سنگ كليه مي‌تواند غيرقابل تحمل باشد. امواج درد ادامه دارند تا زماني كه اين سنگ‌ريزه‌هاي كوچك از طريق مجاري ادرار از بدنتان دفع شوند. متاسفانه، براي بسياري از افراد سنگ‌هاي كليه تنها تجربه يكباره نخواهد بود. تقريبا نيمي از افرادي كه درد آن را براي يك‌بار تجربه كرده‌اند، در صورت عدم رعايت تدابير پيشگيري مجددا كليه‌شان در طول ۷ سال سنگ‌سازي مي‌كند و فرد دچار سنگ كليه خواهد شد.
پيشگيري از سنگ كليه كار پيچيده‌اي نيست اما نيازمند اراده‌اي محكم و عزمي راسخ است. سنگ‌هاي كليه زماني تشكيل مي‌شوند كه مواد شيميايي درون ادرار غليظ شده به شكل كريستالي در مي‌آيند. با گذشت زمان اين كريستال‌ها رشد مي‌كنند و به توده‌هاي بزرگ‌تري شبيه به سنگ تبديل مي‌شوند اين سنگ‌ها مي‌توانند باعث انسداد مجاري ادراري شود. با بسته شدن مجاري ادرار توسط اين سنگ‌ها، راه جريان ادرار مسدود مي‌شود و در نتيجه شما احساس درد شديد مي‌كنيد.
بيشتر سنگ‌هاي كليه زماني تشكيل مي‌شوند كه كلسيم با يك يا دو ماده ديگر تركيب مي‌شود: اكساليت (نمك اسيد اكساليك) و يا فسفر.
علاوه بر اين، سنگ‌هاي كليه مي‌توانند باعث تشكيل اسيداوريك كه موجب سوخت وساز پروتئين مي‌شود، هم بشوند.
چطور از تشكيل سنگ كليه جلوگيري كنيم؟
پيشگيري از سنگ كليه به معناي پيشگيري از شرايط مناسب، براي تشكيل آن است. در ادامه اين مطلب با مهمترين عوامل جهت مقابله با اين سنگ‌هاي دردسرساز آشنا خواهيم شد.
تا مي‌توانيد آب بنوشيد
خوردن آب زياد باعث رقيق شدن موادي در ادرار مي‌شود كه منجر به تشكيل سنگ‌ها ، خواهند شد. تلاش كنيد به ميزان كافي آب بنوشيد تا روزانه ۲ ليتر ادرار دفع كنيد. به طور تقريبي نوشيدن ۸ استكان آب در روز موجب دفع اين ميزان ادرار خواهد شد. ممكن است استفاده از برخي نوشيدني‌ها هم براي دفع ادرار بيشتر موثر باشد. مصرف نوشيدني‌هايي مثل، ليموناد و آب‌پرتغال مي‌تواند از تشكيل سنگ‌هاي كليه جلوگيري كند.
به ميزان لازم كلسيم دريافت كنيد
مصرف اندك كلسيم در رژيم غذايي مي‌تواند باعث افزايش ميزان اكساليت و در نتيجه سنگ كليه شود. براي پيشگيري از اين امر، مطمئن باشيد به ميزان لازم متناسب با سن‌تان كلسيم مصرف مي‌كنيد. به طور ايده‌آل، بهتر است كلسيم لازم بدن‌مان را از غذاهاي سالم و طبيعي دريافت كنيم. تحقيقات نشان مي‌دهد مصرف مكمل‌هاي كلسيم خود مي‌تواند علت تشكيل سنگ‌هاي كليه باشند. ميزان كلسيم لازم براي آقايان و افراد مسن ۱۰۰۰ ميلي‌گرم در روز و هم زمان ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ واحد ويتامينD براي جذب بهتر كلسيم است.
ميزان مصرف سديم را كاهش دهيد
يك رژيم غذايي مملو از سديم مي‌تواند موجب تشكيل سنگ كليه شود. سديم باعث تشديد ميزان كلسيم در ادرار مي‌شود. بنابراين براي افراد مستعد سنگ كليه، استفاده از يك رژيم غذايي با ميزان كم سديم حائز اهميت است. مطابق با دستورالعمل‌هاي جديد براي كاهش ميزان سديم روزانه مصرف ۲.۳۰۰ ميلي‌گرم سديم توصيه مي‌شود. نكته مهم اينكه، مطابق با سابقه پزشكي شما اگر در گذشته، سديم باعث ايجاد سنگ كليه شما بوده‌است ميزان مصرف آن را به ۱.۵۰۰ ميلي‌گرم در روز كاهش دهيد. اين كار براي سلامت قلب و فشار خون‌‌تان هم موثر خواهد بود.
كمتر گوشت بخوريد
مصرف پروتئين‌هاي حيواني مثل گوشت قرمز، ماكيان، تخم‌مرغ و انواع غذاهاي دريايي باعث افزايش ميزان اسيداوريك و در نتيجه سنگ كليه خواهد شد. يك رژيم غذايي مملو از پروتئين باعث كاهش ميزان سيترات مي‌شود. سيترات ماده‌اي شيميايي در ادرار است كه از تشكيل سنگ كيله جلوگيري مي‌كند. اگر كليه شما مستعد سنگ‌سازي است، مصرف روزانه خوردن گوشت را محدود كنيد. با اين روش به سلامت قلب‌تان هم كمك بزرگي مي‌كنيد.
از خوردن غذاهايي كه موجب تشكيل سنگ كليه مي‌شوند دوري كنيد
چغندر، شكلات، اسفناج، ريواس، چاي و بيشتر دانه‌هاي روغني مملو از اكساليت (اگزاليك) هستند. اگر كليه شما مستعد سنگ‌سازي است، احتمالا بهترين توصيه پزشكي براي حفظ سلامت بدنتان، اجتناب و يا كاهش ميزان مصرف مواد خوراكي است كه پيش‌تر ذكر شد. براي افراد عادي مصرف بيشتر اين غذاها امري طبيعي است مگر اينكه بيش از اندازه مصرف شوند. بعضي از تحقيقات نشان مي‌دهد مصرف زياد مكمل‌هاي ويتامين C در آقايان، شانس ابتلا به سنگ كليه را افزايش مي‌دهد و اين امر مي‌تواند به دليل تبديل ويتامين C به اكساليت باشد.
با اين ۵ كار از ابتلا به سنگ كليه پيشگيري كنيد/ از نوشيدن آب زياد تا كاهش مصرف گوشت قرمز
اگر تا به حال تجربه سنگ كليه داشته‌ايد، مطمئنا خيلي خوب آن را به ياد مي‌آوريد! درد سنگ كليه مي‌تواند غيرقابل تحمل باشد. امواج درد ادامه دارند تا زماني كه اين سنگ‌ريزه‌هاي كوچك از طريق مجاري ادرار از بدنتان دفع شوند. متاسفانه، براي بسياري از افراد سنگ‌هاي كليه تنها تجربه يكباره نخواهد بود. تقريبا نيمي از افرادي كه درد آن را براي يك‌بار تجربه كرده‌اند، در صورت عدم رعايت تدابير پيشگيري مجددا كليه‌شان در طول ۷ سال سنگ‌سازي مي‌كند و فرد دچار سنگ كليه خواهد شد.
پيشگيري از سنگ كليه كار پيچيده‌اي نيست اما نيازمند اراده‌اي محكم و عزمي راسخ است. سنگ‌هاي كليه زماني تشكيل مي‌شوند كه مواد شيميايي درون ادرار غليظ شده به شكل كريستالي در مي‌آيند. با گذشت زمان اين كريستال‌ها رشد مي‌كنند و به توده‌هاي بزرگ‌تري شبيه به سنگ تبديل مي‌شوند اين سنگ‌ها مي‌توانند باعث انسداد مجاري ادراري شود. با بسته شدن مجاري ادرار توسط اين سنگ‌ها، راه جريان ادرار مسدود مي‌شود و در نتيجه شما احساس درد شديد مي‌كنيد.
بيشتر سنگ‌هاي كليه زماني تشكيل مي‌شوند كه كلسيم با يك يا دو ماده ديگر تركيب مي‌شود: اكساليت (نمك اسيد اكساليك) و يا فسفر.
علاوه بر اين، سنگ‌هاي كليه مي‌توانند باعث تشكيل اسيداوريك كه موجب سوخت وساز پروتئين مي‌شود، هم بشوند.
چطور از تشكيل سنگ كليه جلوگيري كنيم؟
پيشگيري از سنگ كليه به معناي پيشگيري از شرايط مناسب، براي تشكيل آن است. در ادامه اين مطلب با مهمترين عوامل جهت مقابله با اين سنگ‌هاي دردسرساز آشنا خواهيم شد.
تا مي‌توانيد آب بنوشيد
خوردن آب زياد باعث رقيق شدن موادي در ادرار مي‌شود كه منجر به تشكيل سنگ‌ها ، خواهند شد. تلاش كنيد به ميزان كافي آب بنوشيد تا روزانه ۲ ليتر ادرار دفع كنيد. به طور تقريبي نوشيدن ۸ استكان آب در روز موجب دفع اين ميزان ادرار خواهد شد. ممكن است استفاده از برخي نوشيدني‌ها هم براي دفع ادرار بيشتر موثر باشد. مصرف نوشيدني‌هايي مثل، ليموناد و آب‌پرتغال مي‌تواند از تشكيل سنگ‌هاي كليه جلوگيري كند.
به ميزان لازم كلسيم دريافت كنيد
مصرف اندك كلسيم در رژيم غذايي مي‌تواند باعث افزايش ميزان اكساليت و در نتيجه سنگ كليه شود. براي پيشگيري از اين امر، مطمئن باشيد به ميزان لازم متناسب با سن‌تان كلسيم مصرف مي‌كنيد. به طور ايده‌آل، بهتر است كلسيم لازم بدن‌مان را از غذاهاي سالم و طبيعي دريافت كنيم. تحقيقات نشان مي‌دهد مصرف مكمل‌هاي كلسيم خود مي‌تواند علت تشكيل سنگ‌هاي كليه باشند. ميزان كلسيم لازم براي آقايان و افراد مسن ۱۰۰۰ ميلي‌گرم در روز و هم زمان ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ واحد ويتامينD براي جذب بهتر كلسيم است.
ميزان مصرف سديم را كاهش دهيد
يك رژيم غذايي مملو از سديم مي‌تواند موجب تشكيل سنگ كليه شود. سديم باعث تشديد ميزان كلسيم در ادرار مي‌شود. بنابراين براي افراد مستعد سنگ كليه، استفاده از يك رژيم غذايي با ميزان كم سديم حائز اهميت است. مطابق با دستورالعمل‌هاي جديد براي كاهش ميزان سديم روزانه مصرف ۲.۳۰۰ ميلي‌گرم سديم توصيه مي‌شود. نكته مهم اينكه، مطابق با سابقه پزشكي شما اگر در گذشته، سديم باعث ايجاد سنگ كليه شما بوده‌است ميزان مصرف آن را به ۱.۵۰۰ ميلي‌گرم در روز كاهش دهيد. اين كار براي سلامت قلب و فشار خون‌‌تان هم موثر خواهد بود.
كمتر گوشت بخوريد
مصرف پروتئين‌هاي حيواني مثل گوشت قرمز، ماكيان، تخم‌مرغ و انواع غذاهاي دريايي باعث افزايش ميزان اسيداوريك و در نتيجه سنگ كليه خواهد شد. يك رژيم غذايي مملو از پروتئين باعث كاهش ميزان سيترات مي‌شود. سيترات ماده‌اي شيميايي در ادرار است كه از تشكيل سنگ كيله جلوگيري مي‌كند. اگر كليه شما مستعد سنگ‌سازي است، مصرف روزانه خوردن گوشت را محدود كنيد. با اين روش به سلامت قلب‌تان هم كمك بزرگي مي‌كنيد.
از خوردن غذاهايي كه موجب تشكيل سنگ كليه مي‌شوند دوري كنيد
چغندر، شكلات، اسفناج، ريواس، چاي و بيشتر دانه‌هاي روغني مملو از اكساليت (اگزاليك) هستند. اگر كليه شما مستعد سنگ‌سازي است، احتمالا بهترين توصيه پزشكي براي حفظ سلامت بدنتان، اجتناب و يا كاهش ميزان مصرف مواد خوراكي است كه پيش‌تر ذكر شد. براي افراد عادي مصرف بيشتر اين غذاها امري طبيعي است مگر اينكه بيش از اندازه مصرف شوند. بعضي از تحقيقات نشان مي‌دهد مصرف زياد مكمل‌هاي ويتامين C در آقايان، شانس ابتلا به سنگ كليه را افزايش مي‌دهد و اين امر مي‌تواند به دليل تبديل ويتامين C به اكساليت باشد.
با اين ۵ كار از ابتلا به سنگ كليه پيشگيري كنيد/ از نوشيدن آب زياد تا كاهش مصرف گوشت قرمز
دارو ايبوپروفن